Według tradycji chrześcijańskiej uroczystość Wszystkich Świętych wywodzi się ze Starożytności, a jej nieformalne początki przypadają na IV wiek, czyli w czasie gdy w Imperium Romanum chrześcijaństwo dynamicznie rozszerzało zasięg swoich wyznawców, stając się pod koniec czwartego stulecia religią państwową. Upamiętnienie Świętych w chrześcijaństwie na dzień 1 listopada nieformalnie utrwaliło się w okresie pontyfikatu papieża Grzegorza III w pierwszej połowie VIII wieku. Jednak w wyniku podziału chrześcijaństwa w 1054 roku obchody uroczystości Wszystkich Świętych w dniu 1 listopada zostały utrzymane tylko w Kościele katolickim i niektórych zachodnich chrześcijańskich wyznaniach.

W Polsce uroczystość Wszystkich Świętych stanowi wyraz szacunku i pamięci o zmarłych. Tym bardziej ważne wydaje się angażowanie kolejnych młodych pokoleń w kultywowaniu tradycji i przyjmowaniu godnych postaw podczas tego refleksyjnego listopadowego dnia. Uczniowie naszej szkoły, tak jak w ubiegłych latach, ponownie wpisali się etos 1 listopada. Otóż w tygodniu poprzedzającym uroczystość Wszystkich Świętych wybrali się na okoliczne lubaczowskie nekropolie, aby dokonać prac porządkowych i wziąć udział w nietypowej lekcji historii.

Uczniowie wykazali się zaangażowaniem w porządkowaniu grobowców i miejsc pamięci na cmentarzu wojennym na Żelichówce, gdzie znajduje się m.in. grób żołnierzy patrona naszej szkoły gen. Józefa Kustronia, a także na polsko-niemieckim cmentarzu z okresu I wojny światowej oraz przy Pomniku Katyńskim w Lubaczowie. Pracom prowadzonym na wymienionych nekropoliach sprzyjały ciekawe dyskusje o wspólnej historii pomiędzy uczniami z Polski oraz z Ukrainy. Wyjątkowy czas buduje ważne wzorce przyjaźni i szacunku wobec nas samych i wobec historii, z której wyrośliśmy.

Konrad Morawski