Laureatem Nagrody Literackiej Nike 2021 został Zbigniew Rokita, autor reporterskiej książki „Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku”. Tytuł wygrał także w plebiscycie na Nagrodę Nike Czytelników.

W laudacji autorstwa Tadeusza Nyczka, członka kapituły Nagrody Literackiej Nike, wybór reportażu Rokity uzasadniono: „Kajś dotyczy sprawy zupełnie fundamentalnej dla naszej historii, o której świadomość powinna być powszechna, odkrywa zatopioną Atlantydę, zatopioną pośrodku Europy”.

„Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku” (wyd. Czarne) to rzecz o tożsamości, przynależności, o próbie zrozumienia różnych racji. Ta książka jest jak puzzle, w których z pozornie niepasujących do siebie elementów wyłania się spójny obraz.

To wielowątkowy reportaż o Śląsku i śląskości. Opowieść o burzliwej historii Górnego Śląska, niejednoznacznym dziedzictwie, mieszkańcach regionu.

Problem z tożsamością – pochodzeniem, zapomnieniem, wykluczeniem – dziś jest inny, ale jest i przegląda się w języku. Choć, jak przypomina Rokita, pół miliona osób podało śląszczyznę w poprzednim spisie powszechnym jako swój język, to wciąż jest traktowana „jak więzienna grypsera czy slang grzybiarzy”. O tym wszystkim autor pisze staranną, czasem wręcz powieściową polszczyzną, łącząc reportaż z biografią i esejem. Ujarzmiając śląskość, szuka własnej tożsamości, a oddając głos mniejszości – przysługuje się większości. Jak mówił w czasie gali wręczenia Nike: „jeśli większość nie uznaje mniejszości, to wszyscy na tym tracą”.

Żródło: www.polityka.pl